Аутоиммундық аурулар - бұл адам ағзасындағы иммундық жүйе сау жасушалардан қауіп көріп, иммундық жүйенің барлық күшін олармен күресуге бағыттайттын қарсы шабуылы. Бұл кезде дененің әртүрлі жүйелері мен мүшелеріне әсер етуі мүмкін, ең ауыр асқынулар – өмірлік маңызды органдардың жұмыс істемеуіне алып келуі мүмкін.

         Бүгінгі күні бұл жағдайдың нақты неден болатындығы анықталмаған, бірақ қазіргі заманғы медицина аурудың белгілерін емдеуді ұсына отырып, науқастың жағдайын қалыпқа келтіреді және асқынулардың алдын алады.

         Осы маңызды тақырып бойынша елдегі алғашқы медициналық-санитарлық алғашқы көмек көрсету ұйымдарының (МСАК) дәрігерлерін оқыту үшін С.Қайырбекова атындағы Ұлттық ғылыми денсаулық сақтауды дамыту орталығының ұйымдастуымен онлайн-семинар өткізілді. Бұл шараға барлық өңірлерінен 220-дан астам МСАК дәрігерлері қатысты.

         Семинар барысында қатысушылар аутоиммундық аурулар бойынша медицина ғылымдарының кандидаты, иммунолог-дәрігер, академик И. П. Павлов атындағы Бірінші Санкт - Петербург медициналық университетінің аутоиммундық ауруларды диагностикалау зертханасының меңгерушісі Лапин Сергей Владимировичтің дәрісін тыңдауға мүмкіндік алды.

         Сонымен қатар, семинар аясында аутоиммундық аурулардың диагностикасы бойынша табысты кейстер мен ұсынымдар ұсынылған болатын.

 

 

           «Клиникалық хаттамаларды әзірлеу мен қайта қараудың негізгі принциптері. Клиникалық хаттамалар жобаларын сараптау» тақырыбындағы семинар-тренинг ҚР Денсаулық сақтау бірінші Вице - министрі Т.С. Сұлтанғазиевтің төрағалығымен өткізілді.

           Аталған іс-шараның мақсаты - клиникалық хаттамаларды әзірлеуде/қайта қарауда, сондай-ақ емдеу хаттамаларына дәрілік заттарды енгізу бөліктерінде проблемалық мәселелерді талқылау болды.

           Семинар-тренинг барысында денсаулық сақтау саласындағы сарапшылар дәрілік заттарды клиникалық хаттамаларға енгізу бойынша, оның ішінде орфандық аурулар кезінде дәрілік заттар бойынша шығындарды өтеу бойынша бірқатар проблемаларды талқылады.

           Сондай-ақ, сарапшылар семинарда клиникалық хаттамаларды әзірлеу және қайта қарау, дәрілік заттарды клиникалық хаттамаларға енгізу бойынша ұсынымдар әзірледі.

           Семинарды қорытындылай келе, Т.С. Сұлтанғазиев сарапшылармен айтылған проблемалық мәселелерді Министрлік тарапынан жан-жақты қарастырылып, шешім қабылданатындығын атап өтті. Сонымен қатар, алдағы уақытта осы тектес іс-шараларды клиникалық хаттамаларды әзірлеу және қайта қарауға жауапты барлық тұлғаларды тарта отырып, тұрақты негізде ұйымдастыру туралы уағдаластыққа келді.

            Жалпы, семинар жоғары деңгейде әрі әсерлі өтті. Нәтижесінде сарапшылар клиникалық хаттама бүгінгі күні денсаулық сақтаудағы дәлелді медицинаға негізделген дәрігерлік практикада медициналық көмек көрсетудің барлық кезеңдері мен деңгейлерінде пайдалануға арналған негізгі құжат деген қорытындыға келді.

           Айта кетейік, ҰДҒДСДО клиникалық хаттамалар бойынша сараптамалық ұйым болып табылады, ол дәлелдемелік базаға сүйене отырып, клиникалық хаттамаларға сараптама жүргізеді.

 

         ҚР Денсаулық сақтау министрлігі мен ҰҒДСДО сарапшылары бірлесіп еліміздегі үздік тәжірибелер орталықтарының (бұдан әрі-ҮТО) қызметіне мониторинг жүргізу үшін өңірлерге бірқатар сапарлар жоспарланған.

         Осы сапарлардың негізгі мақсаты - ҮТО қызметімен танысу және олардың озық тәжірибелерін әрі қарай еліміздің қалған өңірлеріне тарату үшін ұсыныстарды әзірлеу болып табылады.

         Бұл жерде ҮТО бұл -  сапалы қызметтер көрсетудің жоғары деңгейімен, кешенділігімен, қауіпсіздігімен, қолжетімділігімен, нәтижелілігімен және экономикалық тиімділігімен, инновациялық технологияларды қолданумен, адам денсаулығына қамқорлығымен, денсаулықтың жақсартылған көрсеткіштерімен және халықтың қанағаттанушылығымен сипатталатын кешенді медициналық, әлеуметтік және психологиялық көмекті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымы немесе денсаулық сақтау ұйымының құрылымдық бөлімшесі екенін атап айту қажет.

         Бүгінгі күні еліміздің медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі-МСАК) саласында МСАК ұйымдарының базасында жалпы практика дәрігерлерінің медициналық көмек көрсетудің бастапқы буынын көздейтін отбасылық қызмет көрсету қағидаты бар 48 ҮТО халыққа қызмет көрсетуде.

         Ал, заманауи жабдықтармен жарақтандырылған ҮТО алғаш рет 2021 жылы Жамбыл облысында Меркі, Жамбыл аудандарында және Тараз қаласының № 5 емханасының базасында ашылған болатын.

 

 

         ҰҒДСДО сарапшылары Ұлытау облысы мен Шымкент қаласына жұмыс сапарлары барысында: қалалық, аудандық емханалар мен ауруханаларда, перинаталдық және онкологиялық орталықтарда болып, өңірлік денсаулық сақтау басқармалардың, медициналық ұйымдардың басшыларымен клиникалық хаттамалардың ендіру мониторингі туралы кездесулер өткізді.

Жалпы, ҰҒДСДО сарапшылары 3 тамыз айынан бастап 15 қыркүйек аралығында республиканың 8 өңірінде іссапарлармен барған болатын. Сарапшылар мониторингілеу жұмысын Астана қаласынан бастап, одан кейін Ақтөбе (Ақтөбе қаласы, Мұғалжар ауданы), Шығыс Қазақстан (Өскемен қаласы, Қатон-Қарағай ауданы, Солоновка ауылы), Батыс Қазақстан (Орал қаласы, Бәйтерек ауданы), Солтүстік Қазақстан (Петропавл қаласы, Явленка ауылы), Ұлытау облыстары (Жезқазған қаласы мен Жаңаарқа ауданы) және Алматы мен Шымкент қалаларында жүргізді.

         Сарапшылардың жұмыс сапарларының негізгі мақсаттары:

         - практикалық денсаулық сақтауға КХ-ны ендіру бойынша кедергілерді анықтау;

         -  КХ-да белгіленген ұсыныстардың сақталу дәрежесін бағалау;

         - КХ-ны ендіру негізінде медициналық көмек көрсету сапасының өзгеруін анықтау.

        Осы тұста айта кету керек, клиникалық хаттама бұл – халыққа көрсетілетін диагностика, емдеу, медициналық оңалту, паллиативтік медициналық көмектің негізгі стандарттардың бірі болып табылады.

 

      Соңғы жылдары медициналық кадрлардың тапшылығы әлемдік деңгейдегі ең өткір мәселелердің біріне айналуда. Медициналық ұйымдарды кадрлармен қамтамасыз ету медициналық көмектің, сондай-ақ, жалпы экономиканың сапасы мен қолжетімділігінің маңызды бөлігі болып табылады.

      Медициналық кадрлардың тапшылығы мәселесін шешу үшін елімізде денсаулық сақтау жөніндегі тұжырымдамалар, Ұлттық жобалар іске асырылуда.

      Осындай жобалардың бірі Мемлекет Басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» атты Жолдауында айрықша тоқталған «Ауылдағы денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы болып табылады.

       Ұлттық жобада кадрлық тапшылықты еңсеру үшін бірнеше шаралар кешені қарастырылған.

       2025 жылға дейін ауыл халқына көмек көрсететін медициналық кадрларының ағымдағы және болжамды қажеттіліктін қалыптастыру үшін бүгін ҚР ДСМ және ҰҒДСДО өкілдерінің қатысуымен кадрлармен қамтамасыз етудің өзекті мәселелерін және өңірлердің денсаулық сақтау кадрлық ресурстарына қажеттілікті талқылау басталды.

      Аталған жұмыс Қарағанды және Ұлытау облыстарынан бастау алды.

      Осы тектес кездесулер қалған өңірлердің өкілдерімен кесте бойынша 22 қыркүйекке дейін жүргізілетін болады.

 

       Анықтама:

      Мемлекет басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» жолдауын жүзеге асыру аясында «Ауылдағы денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы әзірліп, ҚР Үкіметінің 2022 жылғы 30 қарашадағы №962 қаулысымен бекітілген болатын.

      Жобаның негізгі мақсаты - ауыл тұрғындарына медициналық көмек көрсету деңгейін көтеру.

      Жоба шеңберінде резидентурада бейінді мамандарды даярлауға бөлінетін гранттар санын ұлғайту, медициналық ұйымдар жұмыскерлері жалақысының мөлшерін кезең-кезеңімен көтеруді, тұрғын үймен қамтамасыз етуді, медицина кадрларының үздіксіз кәсіби дамуы үшін жағдай жасауды, дәрігердің оған тән емес бірқатар функцияларын беру жолымен орта медицина жұмыскерінің мәртебесін күшейтуді, «тәлімгерлік институтын» ендіруді, медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыруды қоса алғанда шаралар кешені көзделген.