ӨЛІМ-ЖІТІМНІҢ ЕҢ ЖИІ СЕБЕПТЕРІ


2020 жылдың аяғында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы 2019 жылдың қорытындысын жариялады. Мұндағы мәлімет бойынша 2019 жылы өлім-жітімге себеп болған негізгі 10 аурудың үлесі 55,4 миллионға жеткен жалпы өлім-жітімнің 55% құрады. 

 

Әлемдегі өлім-жітімнің негізгі себептері аурудың келесі 3 тобына жатады: жүрек-қан тамыр аурулары, респираторлық аурулар және неонаталдік патологиялық хал-ахуалдар. 

 

Өлім-жітім себептері 3 санатқа жіктеледі: 

- жұқпалы аурулар (инфекциялық және паразитарлық аурулар, сонымен қатар бала көтеру, туу және емізу кезіндегі патологиялық жағдайлар);

- жұқпалы емес (созылмалы) аурулар;

- травматизм. 

 

Әлемдік деңгейде алып қарасақ, 2019 жылы өлімге себеп болған негізгі он аурыдың жетеуі инфекциялық емес аурулар санатына тиесілі екен. Бұл жеті ауру жалпы әлемдік өлім-жітімнің 44%, ал негізгі 10 себептің 80% құрады.

 

Ең көп таралған өлім-жітім себебі - жүректің ишемиялық ауруы. Ол жалпы өлім санының 16% құрайды. 2000-2017 жылдар аралығында бұл аурудың салдарынан қайтыс болған адам саны 2 миллионға өсіп, 8,9 миллионға жетті. 

 

Санақ бойынша екінші орында - инсульт (11%), үшінші орында - өкпенің обструктивтік ауруы (6%).

 

Төртінші орында - төменгі тыныс алу жолдарының инфекциясы. Дегенмен, жұқпалы аурулар арасында бұл ауру өлім-жітім саны бойынша бірінші орын алады.