Денсаулық сақтауды дамыту республикалық орталығы Біріккен Ұлттар Ұйымы ЮНИСЕФ және ЮНФПА қорларының қолдауымен 2019 жылғы 28-29 қарашада Қазақстан Республикасы бойынша соңғы 9 жылда перинаталдық және ана өлімі жағдайларына құпия аудит жүргізу қорытындысын шығару бойынша Республикалық кеңес өткізді.
ҚР Денсаулық сақтау Вице-министрі Ләззат Ақтаеваның төрағалығымен өткен іс-шарада 9 жыл қорытындысы бойынша жұмыс нәтижелері, жүкті, босанатын және босанған әйелдерге медициналық көмек көрсету кезіндегі жүйелі проблемалар, өңірлерде ана өлімінің құпия аудитін және нәресте өлімінің құпия аудитін енгізу мәселелері, оларды кемшіліктерді жою шаралары талқыланды.
«Акушерия, гинекология және перинатология ғылыми орталығы» АҚ басқарма төрағасы Динара Мирзахметова хабарлағандай, 2019 жылдың 11 айында Қазақстанда ана өлімінің 49 жағдайы тіркелген. Ана өлімі көрсеткіші 100 мың тірі туғандарға шаққанда 13,7 құрады. 2018 жылдың ұқсас кезеңінде 47 оқиға болды, көрсеткіш-13,3 (1,0% - ға өсті).
Нәрестелер өлімінің көрсеткіші өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,3% - ға артып, 8,1‰ (10 ай) құрады. 2018 жылы-7,8‰).
Кеңеске ҚР ДСМ медициналық көмекті ұйымдастыру Департаментінің директоры М. Ембергенова қатысты. «Акушерия, гинекология және перинатология ғылыми орталығы» АҚ төраға басшысы Д. Д. Мирзахметова, Қазақстандағы денсаулық сақтау және тамақтану бойынша ЮНИСЕФ бағдарламасының үйлестірушісі К. А. Суханбердиев, ЮНФПА жыныстық және репродуктивті денсаулық бойынша жобалардың үйлестірушісі Г. А. Абуова, С. Т. Тәңірбергенов, «UMC» КҚ өкілдері, өңірлердің денсаулық сақтау басқармаларының басшылары, босандыру және балалық медициналық ұйымдарының бас дәрігерлері, сондай-ақ құпия аудиттің өңірлік үйлестірушілері.
Қайғылы оқиғаның барлық қатысушыларын тарта отырып және де отбасын қоса, құпия аудит жағдайды жасырын зерттеу қағидаттарына негізделеді. Осы аудиттің қорытындысы елдегі басқару шешімдерін қабылдау үшін нақты ұсынымдары бар есеп болып табылады.
Қазақстанда Ана мен бала денсаулығын қорғау, бала тууды арттыру және ана мен бала өлімін азайту мемлекеттік саясаттың маңызды бағыттары болып табылады.
Анықтамалық:
Ана мен перинаталдық өлім-жітімді құпия тексеру-бұл облыстық, өңірлік немесе ұлттық деңгейлерде жүргізілетін ана мен перинаталдық өлім-жітімнің немесе олардың репрезентативтік таңдауының барлық жағдайларын жүйелі түрде мультидисциплинарлық анонимдік зерттеу. Жағдайлардың саны, олардың себептері, сондай-ақ олармен байланысты болдырмау немесе түзетуге болатын факторлар анықталады.
Қазақстанда Ана мен перинаталдық өлім-жітім жағдайларын талдаудың қазіргі дәстүрлі тәжірибесі кінәліні анықтауға бағытталған. Сондықтан медицина қызметкерлері осы тергеулерден қорқады, одан кейін мекемедегі жағдайдың өзгеруіне әкелетін ұсынымдар, конструктивті шешімдер беріледі. Қолданыстағы аудит ұсынылған медициналық құжаттаманың деректеріне ғана негізделе отырып, мекеменің де, жалпы жүйенің де барлық клиникалық және ұйымдастырушылық қателіктерін анықтауға мүмкіндік бермейді.
Осы проблеманың маңыздылығын түсіне отырып, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі мен ДСДРО ЮНИСЕФ пен ЮНФПА техникалық қолдауымен 2009 жылғы қаңтардан бастап ДДҰ ұсынған ана мен перинаталдық өлім жағдайларының тұжырымдамалық жаңа құпия аудитін ресми түрде енгізеді.